Een kruisbeet achter, ook wel posterieure kruisbeet genoemd, is een verticale en horizontale afwijking waarbij de bovenste kiezen of premolaren niet correct op de ondertanden passen, maar er juist deels of volledig achter vallen. Dit kan leiden tot een scheve kaakgroei, ongelijkmatige slijtage van tanden, asymmetrie in het gezicht en problemen met kauwen of bijten. De ernst van een kruisbeet achter kan variëren van een enkele tand tot een volledige tandgroep, en de impact kan verschillen per patiënt.
De oorzaken van een kruisbeet achter kunnen divers zijn. Vaak spelen genetische factoren een rol, zoals een smalle bovenkaak of afwijkende kaakgroei. Ook gewoontes in de kindertijd, zoals duimzuigen of langdurig gebruik van een fopspeen, kunnen bijdragen aan het ontstaan van deze afwijking. Orthodontische diagnose gebeurt door middel van een uitgebreid klinisch onderzoek, gebitsscans en röntgenfoto’s om de mate en oorzaak van de kruisbeet nauwkeurig vast te stellen. Afhankelijk van leeftijd en ernst kunnen behandelingen bestaan uit uitneembare beugelplaten, expansie-apparaten zoals een Hyrax, slotjesbeugels of aligners, die de bovenkaak verbreden en de tanden in de juiste positie brengen.
Het tijdig corrigeren van een kruisbeet achter is cruciaal om langdurige problemen te voorkomen. Een effectieve behandeling zorgt ervoor dat boven- en ondertanden correct op elkaar komen te staan, waardoor kauwen en bijten efficiënter en symmetrischer verlopen. Daarnaast wordt het gezicht in balans gebracht en wordt de kans op slijtage van tanden, kaakproblemen en asymmetrie verminderd. Met de juiste orthodontische aanpak kan een kruisbeet achter zowel functioneel als esthetisch optimaal worden gecorrigeerd.